قسمت پنجم

ه‍) ویژگی‌های اقتصادی و شغلی

امروزه برخورد جوانان و خانواده‌های ایشان، درباره‌ی معیارهای اقتصادی و شغلی اینگونه است؛ برخی جوانان با اینکه شغل مناسبی ندارند یا احتمال حمایت مالی از سوی خانواده را نمی‌دهند، بر ازدواج با دختر موردنظر خود اصرار می‌ورزند. در پاره‌ای موارد جوانان در آستانه ازدواج معیارهای دینی، اخلاقی و شغلی مناسب را دارند و از درآمدی که توان اداره زندگی مشترک را داشته باشند، برخوردارند امّا با این حال، خانواده دختر بر شرایط خاص شغلی و اقتصادی پافشاری می‌کنند و در پی آنند که داماد در آستانه ازدواج ماشین، خانه و یا دارایی خاصی داشته باشد.

برای بنده گناهی بدتر از آن نیست که پسر برادر [ایمانیش] نزد او برود و بگوید مرا [با دخترت] ازدواج بده و او بگوید: این کار را نمی‌کنم. من از تو ثروتمندترم (94).
ابراهیم تیمی می‌گوید: در حال طواف بودم که امام صادق (علیه‌السلام) بازویم را گرفت و به من سلام کرد. سپس فرمود: ای ابراهیم! مؤمن، به هیچ سودی دست نیافته است که برایش زیان‌بارتر از ثروت باشد. ثروت برای او، زیان‌بارتر از دو گرگ درنده است که به گله‌ای بی‌چوپان حمله می‌برد، یکی از اول گله و دیگری از آخر آن. سپس فرمود: گمان می‌کنی که آن دو گرگ چه می‌کنند؟ گفتم: حضرت به سلامت باد! گله را نابود می‌کنند. حضرت صادق (علیه‌السلام) فرمود:
درست است. کمترین زیانی هم که به مؤمن می‌رسد، این است که برادر مسلمانش نزد او به خواستگاری برود و به او بگوید: تو مال و ثروتی نداری (95).
همچنین پیشوایان دین مردان را از انتخاب همسر به انگیزه ثروتمندی زن بر حذر داشته و یادآور شده‌اند که خداوند چنین مردانی را به دارایی همسر واگذار و به آن پناهنده می‌کند (96). نهایت این که ممکن است ثروت همسر به طغیان او منجر شود. در روایت زیبایی آخرین فرستاده الهی (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود:
با زنان به خاطر زیبایی‌شان ازدواج نکنید؛ زیرا چه بسا زیبایی، آن‌ها را به تباهی افکند. برای مال و ثروتشان هم با آنان ازدواج نکنید؛ چه بسا که ثروتشان آنان را به سرکشی وادارد؛ بلکه برای دین با آن‌ها ازدواج کنید (97).
حاصل آن که برخلاف آن چه در جامعه کنونی ما مرسوم شده است، برخورداری از شرایط اقتصادی مناسب و همسانی اقتصادی در تشکیل خانواده شرط نیست؛ بلکه مهم، داشتن انگیزه کار و تلاش برای کسب روزی حلال است تا سربار خانواده خود نباشد. و اینکه از ایمان استواری برخوردار باشد تا با توکّل بر خدا اقدام به ازدواج کرده و خداوند از فضل خود او را توانگر خواهد نمود. بنابراین هر چند ممکن است همسانی زن و مرد در امور اقتصادی به سازگاری بیش‌تر آنان کمک کند، ولی این امر را نمی‌توان به عنوان ملاک لازم برای همسر مناسب در نظر گرفت